Każdy podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą, jest podatnikiem VAT, choć nie każdy musi go opłacać. Wiele jednoosobowych przedsiębiorstw podlega zwolnieniu z tego podatku. Poniżej wyjaśniamy, kiedy jego opłacanie jest obowiązkowe, a kiedy można skorzystać ze zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego.
Podatek VAT – co to?
VAT, czyli podatek od towarów i usług, to podatek obrotowy od wartości dodanej. Stanowi różnicę pomiędzy VAT-em zapłaconym w trakcie zakupu produktów a VAT-em uzyskanym ze sprzedaży towarów klientom. Obecnie obowiązują trzy główne stawki podatku od towarów i usług:
- stawka 23% – stosowana w przypadku większości towarów oraz usług;
- stawka 8% – obowiązuje przede wszystkim dla towarów i usług związanych z żywnością, gastronomią i lekami;
- stawka 5% – jest zarezerwowana między innymi dla książek, czasopism i niektórych środków medycznych.
Obowiązek opłacania tego podatku spoczywa wyłącznie na przedsiębiorcach, którzy są czynnymi podatnikami VAT.
VAT a JDG – kiedy przedsiębiorca musi płacić VAT?
Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT powstaje, gdy:
- wartość sprzedaży w poprzednim roku przekroczyła 200 000 zł lub proporcjonalnie obliczoną wartość tego limitu dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą,
- przedmiotem działalności gospodarczej jest sprzedaż towarów lub usług wskazanych w ustawie.
Branże, których dotyczy obowiązek opłacania podatku od towarów i usług od pierwszej sprzedaży, określa art. 113 pkt 13 Ustawy o VAT. Należą do nich prawo, doradztwo, usługi ściągania długów i jubilerstwo. Podatek VAT płacą również przedsiębiorcy sprzedający towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, nowe środki transportu, wyroby z metali szlachetnych, a także prowadzący sklepy internetowe.
Zgłoszenie przedsiębiorcy do VAT
Podstawowym dokumentem jest formularz zgłoszeniowy VAT-R. Proces rejestracji wymaga także zgłoszenia identyfikacyjnego na formularzu NIP-2/NIP-8. Zarówno zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, jak i aktualizacyjne NIP-2/NIP-8 mogą zostać złożone w formie elektronicznej albo papierowej.
Dokonanie rejestracji w zakresie podatku VAT jest nieodpłatne. Jeżeli podmiot działa przez pełnomocnika, składa się jedynie dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa, za co obowiązuje opłata w wysokości 17 zł (płatne na rachunek urzędu gminy lub miasta ze względu na siedzibę właściwego urzędu skarbowego).
Przedsiębiorcy zobowiązani do rejestracji podatku VAT powinni zaznaczyć opcję „czynny podatnik VAT” na formularzu VAT-R. Przedsiębiorcy z grupy zwolnionych z rejestracji VAT nie muszą składać tego formularza. Jeśli się na to zdecydują, wybierają opcję podatnik zwolniony z rejestracji VAT. Zgłoszenia należy dokonać:
- przed dniem pierwszej sprzedaży towaru lub usługi opodatkowanej podatkiem VAT,
- przed dniem utraty prawa do zwolnienia z rejestracji VAT,
- przed rozpoczęciem miesiąca, w którym przedsiębiorca zamierza zrezygnować ze zwolnienia podmiotowego lub zwolnienia, które przysługuje mu jako rolnikowi ryczałtowemu.
Urząd skarbowy odmówi rejestracji, jeśli:
- w zgłoszeniu znajdą się dane niezgodne z prawdą,
- firma nie istnieje,
- nie można się skontaktować z przedsiębiorcą,
- sąd orzekł wobec przedsiębiorcy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
W razie odmowy dokonania rejestracji przedsiębiorcy przysługuje prawo do:
- wezwania Naczelnika US do usunięcia naruszenia prawa,
- wystąpienia ze skargą do sądu administracyjnego.
Zmiany danych umieszczonych we wniosku rejestracyjnym należy zgłaszać w ciągu 7 dni od chwili ich wystąpienia.
Potrzebujesz pomocy z rejestracją albo prowadzeniem ewidencji VAT?
Doradcy podatkowi oraz księgowi z firmy bFAST zadbają o Twoje rozliczenia. Realizują doradztwo w zakresie wewnątrzwspólnotowej dostawy i nabycia towarów i usług, sporządzają procedury bezpieczeństwa w zakresie stosowanych rozwiązań podatkowych oraz doradzają w wyborze prawidłowej stawki VAT. W razie konieczności podejmują się reprezentowania przedsiębiorców w sporach z organami podatkowymi. Ponadto nasi specjaliści prowadzą postępowania w zakresie zwrotu wstrzymanego podatku VAT i sporządzają wnioski o interpretację dotyczące podatku VAT na JDG.
Gwarantujemy terminowość, fachową wiedzę, dyskrecję i konkurencyjne ceny.